Filistin-İsrail meselesi "5. Ortadoğu'da Siyaset ve Toplum" kongresinde ele alındı

SAKARYA (AA) - Sakarya Üniversitesi (SAÜ) Ortadoğu Enstitüsü tarafından düzenlenen, alanında uzman akademisyenlerin on-line katıldığı "5. Ortadoğu'da Siyaset ve Toplum" kongresi devam ediyor.

Orta Doğu ülkelerinde yaşanan gelişmelerin siyasi, sosyal, ekonomik, jeopolitik ve tarihsel arka planlarıyla ele alındığı kongrenin "Filistin/İsrail ve Uluslararası Politika" konulu panelinde konuşan İstanbul Aydın Üniversitesi Dr. Öğretim Üyesi Özüm Sezin Uzun, barış içinde bir arada yaşama kavramının tarihi gelişim, siyasi egemenliğin tanınması ve ekonomik bağımsızlık başlıkları altında ele alınması gerektiğini belirtti.

ABD'de Trump yönetiminin girişimlerinin Filistinliler üzerinde büyük yük yarattığını anlatan Uzun, "Başkanlık seçimini kazanan John Biden'in zaferi ile Filistin-ABD ikili ilişkilerinin restorasyonu güncel bir tartışma konusu haline gelmiştir." dedi.

Uzun, İsrailli iş adamlarının yasa dışı yerleşim politikasından büyük karlar elde ettiğine dikkati çekerek "Barış inşasında iş aktörlerinin rolü, özellikle barış müzakere süreci çıkmaza girdikten sonra çok önemlidir. Nihayetinde iş dünyası ve her iki tarafta da var olan çıkar odaklı gruplar barış içinde bir arada yaşama konseptinin sağlanması için etkin rol alabilecek önemli aktörlerdendir." değerlendirmesinde bulundu.

Sakarya Üniversitesi Ortadoğu Enstitüsü doktora adayı Yousef M. Aljamal ise İsrail'in işgal, yerleşim birimi, hukuksuz gözaltılar ve abluka politikalarına karşı Filistinli STK'lerin, dünya çapında diğer sivil inisiyatifleri hükümetlerini Boykot, Tecrit ve Yaptırımlar Hareketini (BDS) desteklemeleri için baskı yapmaya davet ettiğini anımsattı.

Aljamal, BDS hareketinin taleplerinin 1967'de işgal edilen yerlerde işgalin sonlandırılması, İsrail vatandaşı Filistinlilere eşit davranılması ve BM'nin 194 nolu kararının uygulanması olduğunu aktararak şunları söyledi:

"BDS hareketi iki devletli bir çözümün bulunmaması sonucunda ortaya çıkan bir harekettir. BDS kampanyacıları, hareketlerinin etkisinin sadece ekonomik kayıp yaratmadığını, aynı zamanda İsrail imajını da zedelediğine inanmaktadır."

- "İngiliz misyonlarının açılması, Kudüs'teki müdahaleciliğin başlangıç noktası"

İspanya Granada Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Diego Checa Hidalgo da Kudüs'te devam eden sömürge süreçlerine dikkati çekti.

"İsrailleşme, şehirdeki ortamı İsrail lehine değiştirmek için uygulanan dinamikleri kapsıyor." diyen Hidalgo, "Kudüs'te yaşayan Filistinlilere karşı birçok ayrımcı politika var. Örneğin şehir bütçesinin sadece yüzde 10'u nüfusun yüzde 38'ine ayrılıyor." diye konuştu.

Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Dr. Öğretim Üyesi Nurcan Yurdakul, 19. yüzyılda Mısır valisinin ayaklanmasının o zamanki Akdeniz'in güç dengesi açısından önemli bir gelişme olduğunu vurguladı.

Bölgede İngiliz misyonlarının açılmasının, Kudüs'teki müdahaleciliğin başlangıç noktası olduğuna değinen Yurdakul, "Sorunun çıkış noktasına baktığımızda dönemin ittifaklarının farklılaşmasına ve İngilizlerin Osmanlı İmparatorluğu'nun birleşmesi için sürdürdüğü desteği bir kenara bıraktığına şahit olduk." ifadesini kullandı.

Yurdakul, bu bölgedeki karmaşık durumun, İngiliz-Rus rekabetinin bir sonucunda gerçekleştiğini, Yahudilerin Kudüs'e dönüşüne duyulan sempatiyle hiçbir ilgisinin bulunmadığını da sözlerine ekledi.

Yarın sona erecek ve 12 ülkeden 92 uzman konuşmacının katıldığı kongre, "Uluslararası Aktörlerin Doğu Akdeniz Politikaları", "Uluslararası Siyasette Orta Doğu", "Mülteci Krizi ve Orta Doğu" ve "Yüz Yıl Sonra Osmanlı Ortadoğu'sunu Düşünmek" oturumlarıyla devam ediyor.